تاریخچه صنعت قرص سازی؛

 اقبال؛ بنیانگذار قرص سازی و دومین برند قدیمی ایران

کارخانه اقبال که اغلب هموطنان با قرص معروف نعناعِ اقبال آن را می شناسند، در سال ۱۲۹۸ شمسی در تبریز تاسیس شد.

همزمان، برای اولین بار در کشور، داروخانه یا به قول قدیمی ها، دواخانه اقبال نیز که معروفترین داروخانه کهن شهر تبریز در آن روزگاران بود، در راسته بازار صفی و به همت وصف ناپذیر دکتر حسین خان نامی، مبتکر ساخت قرص نعناع، با هدف خدمت به خلق خدا و گسترش صنعت تولید در خطه آذربایجان راه اندازی شد.
بر اساس اسناد تاریخی و مستندات خانوادگی، این داروخانه، در حوزه واردات اقسام دارو، لوازم عکاسی و دندانسازی نیز فعالیت می کرده است.

دکتر حسین خان نامی؛ اولین تولید کننده قرص نعناع در ایران، ضمن طبابت و دارو فروشی و ساخت انواع دارو به صورت دستی، در سال ۱۳۱۰شمسی، اوّلین دستگاه قرص سازی را با هدف تولید قرص آسپرین برای اداره صحیه یا بهداری، از آلمان به ایران وارد نمود. هم اکنون این دستگاه، به عنوان یادگاری از نخستین روزهای تأسیس و آغاز کار، در بخش موزه کارخانه، نگهداری می شود.

اداره بهداری وقت، مدتی بعد، کارخانه قرص سازی مستقلی تاسیس نمود و باعث رکود امکانات قرص سازی زنده یاد دکتر حسین خان نامی شد. چون در آن زمان در آلمان، قرص نعناع رواج فراوانی داشت، دکتر نامی به این فکر افتاد که به جای قرص آسپرین، قرص نعناع تولید کند و با این فکر، اولین کارخانه قرص نعناع در ایران را، در شهر اجدادی خود، یعنی تبریز، در گوشه ای از منزل شخصی اش در محله قدیمی دارالسلطنه راسته کوچه افتتاح نمود که محصولات آن در داروخانه اقبال واقع در بازار صفی به صورت عمده و خرده عرضه می شد.

از پرتو درخشش نسل دوم خانواده، دکتر اکبر نامی؛ متولد ۱۳۰۴، به عنوان یکی از فرزندان زنده یاد دکتر حسین خان، از بدو نوجوانی به شغل پدر علاقه مند شد و در کنار تحصیل، در کارخانه و داروخانه پا به پای پدر فعالیت نمود و افزون بر آموزه های تحصیل و کسب علم در مدرسه و دانشگاه، توأمان از تجربه و دانش پدر در محیط کارخانه بهره ها برد.
پس از درگذشت دکتر حسین خان نامی در سال ۱۳۴۴، دکتر اکبر نامی، کارِ بنیادگذار فقید را ادامه داد و در سال ۱۳۵۷، در اقدامی دوراندیشانه، کارخانه را با هدف گسترش فعالیت ها و خدمات، به خارج شهر تبریز و محل کنونی آن انتقال داد. وی با ثبت شرکت اقبال نامی در سال ۱۳۵۹ و ثبت برند اقبال، فعالیت های کارخانه را گسترش داد و به آرزوی دیرین پدر، جامه عمل پوشاند.

اکبر نامی، در راستای توسعه فعالیتهای کارخانه، با استفاده از تجربیات و آموخته های خود، محصولات دیگری، نظیر انواع ادویه جات را به تولیدات اقبال اضافه نمود.
نکته مهم محصولات اقبال نسبت به سایر رقبا، به ویژه در سال های اخیر که عرصه رقابت بر سر تولیدات مواد غذایی سخت، تنگتر شده است، علاوه بر کیفیت و خلوص محصولات، فرمول تهیه آنها است؛ بطور مثال، ادویه جات اقبال، با استفاده از آموزه های دکتر حسین نامی و تجربیات اکبر نامی، فرموله شده اند که علاوه بر طعم و عطر دلچسب، خواص درمانی نیز دارند.
اینک پس از گذشت بیش از یک قرن از تأسیس کارخانه اقبال و تلاش مستمر نسلهای دوم و سوم خاندان، در پی درگذشت اکبر نامی در سال ۱۳۹۶، مهندس داریوش فرشاد به عنوان یکی از نوادگان بنیادگذار فقید، با حمایت و پشتیبانی خانواده به شهر مادری خود تبریز بازگشته و با هدف توسعه و شکوفایی هرچه بیشتر کارخانه اقبال، بی وقفه در تلاش است.
آرمان خانواده، جاودانگی نام اقبال است که با همدلی و تلاش ما و حمایت مشتریان عزیز می تواند تحقق یابد.
به راستی که عشق از این بسیار کرده است و کند.