زَنجِبیل یا زنجفیل یک گیاه خوراکی، ادویه و گیاه دارویی است.با نام علمی Zingiber officinale شناخته میشود. در ایران باستان با نام شنگویر شناخته میشده است، نام های دیگر: زنجفیل، شنگویر، چلر، راش، راسن، راس هندی، گرم دارو، زیکژیبریس، ژنگویر.
معرفی گیاه زنجبیل
زنجبیل از گیاه زرد رنگی که دارای رگه های بنفش است به دست می آید که در حقیقت زنجبیل ساقه ی زیرزمینی این گیاه است.گیاهی چندساله که دارای قسمتهای زیرزمینی (ریزومهای غدهای) است و همین ریزومهای زیر خاک مورد استفاده دارویی، آشپزی و… قرار میگیرد. اگرچه معمولاً از زنجبیل به عنوان ریشه آن گیاه نام برده میشود ولی در اصل قسمت مورد استفاده گیاه ساقه متورم شده زیرزمینی آن است که «ریزوم» نام دارد. از داخل این ریزومها، ساقه، برگ و گل زنجیفل میروید که پس از خشک شدن، ریزومها خارج و مورد استفاده قرار میگیرد. زنجبیل گیاهی بومی و دائمی است که در جنگل های آسیای جنوب شرقی وجود دارد. این ماده از قدیمی ترین داروهای طبی شناخته شده است که ریزوم آن (نوعی ساقه زیرزمینی – مترجم) حاوی انواع منحصر به فردی از مواد شیمیایی مثل جینجرول، زینجرون و روغن های ضروری است.
هند با تولید یک میلیون تن زنجفیل در سال، بزرگترین تولیدکننده زنجفیل است و چین در مقام دوم قرار دارد. در هند وچین قدیم، زنجیفیل کاربرد زیادی چه در آشپزی و چه در طب سنتی این نواحی داشته است. در قرن ۱۳ میلادی، اروپاییان با این گیاه آشنا شدند و زنجفیل را به عنوان ادویه در طبخ غذا مورد استفاده قرار دادند.
ویرایش : مهندس مریم سرچمی – کارشناس ارشد صنایع غذایی